Waarom is de doop zo belangrijk voor een christen?

Er zijn veel verhalen in de Bijbel over mensen die worden gedoopt. Maar wat is het doel van de doop en waarom is het belangrijk voor ons leven als christen?

Wat is de doop?

De doop is een handeling waarbij een christen wordt ondergedompeld in water als symbool van het einde van een oude manier van leven, en een nieuwe start.

De Bijbel noemt de doop als eerste in de geschiedenissen over Johannes de Doper. Dit was in de tijd van het oude verbond, toen de doop te maken had met vergeving van zonden. “Ik doop u met water tot bekering, maar Hij, die na mij komt, is sterker dan ik; … die zal u dopen met de heilige Geest en met vuur.” Matteüs 3:11. Met de instelling van het nieuwe verbond, door de dood van Jezus aan het kruis, betekent de doop nu meer dan vergeving van zonden – het is een verbond om het leven van een discipel te leiden voor Gods aangezicht.

Petrus vergelijkt de doop met de zondvloed in de tijd van Noach. (1 Petrus 3:18-21). De Bijbel zegt over de tijd van Noach: “… de Here zag, dat de boosheid des mensen groot was op de aarde en al wat de overleggingen van zijn hart voortbrachten te allen tijde slechts boos was …” Genesis 6:5. Net zoals het water van de zondvloed een einde maakte aan al het slechte in het Oude Testament, zo vertegenwoordigt de doop een einde aan een leven dat draait om mijzelf en waarin ik mijn eigen wil doe, en het begin van een nieuw leven waarin ik de wil van God doe in het nieuwe verbond.

Wie moet gedoopt worden?

Iemand die een vast besluit heeft genomen om de rest van zijn leven Jezus na te volgen, het Woord van God te gehoorzamen en een nieuw leven te leiden is een ‘kandidaat’ voor de doop. Zulke mensen hebben zich bekeerd en willen vrij worden van hun zonde.

Dit was het geval met de Joden die Jezus hadden gekruisigd toen ze Petrus hoorden spreken. “Toen zij dit hoorden, werden zij diep in hun hart getroffen, en zij zeiden tot Petrus en de andere apostelen: Wat moeten wij doen, mannen broeders?” Handelingen 2:37. Het waren zulke mensen die Petrus vermaande om zich te laten dopen. Vers 38.

Net als met deze Joden, zijn er ook vandaag de dag mensen die spijt hebben van gedane zonden en vastbesloten zijn om een leven te leven dat welgevallig is voor God. Hoewel uiteraard een zekere volwassenheid nodig is om zo’n beslissing te nemen, is de juiste instelling van het hart het belangrijkste criterium voor het besluit om te worden gedoopt, ongeacht de leeftijd. Jezus’ eigen woorden tegen Zijn discipelen bevestigen de noodzaak voor zulke mensen om te worden gedoopt: “Gaat dan henen, maakt al de volken tot mijn discipelen en doopt hen in de naam des Vaders en des Zoons en des Heiligen Geestes en leert hen onderhouden al wat Ik u bevolen heb.” Matteüs 28:19. Er zijn geen verwijzingen in de Bijbel naar baby’s die worden gedoopt.

Wat betekent de doop voor mijn leven?

Hoewel het leven als christen een verborgen leven met God betreft, is de doop een uiterlijke handeling waarmee we ons verlangen bevestigen om Jezus op deze innerlijke weg na te volgen.

Paulus legt uit hoe we dit nieuwe leven behoren te leven: “Of weet gij niet, dat wij allen, die in Christus Jezus gedoopt zijn, in zijn dood gedoopt zijn? Wij zijn dan met Hem begraven door de doop in de dood, opdat, gelijk Christus uit de doden opgewekt is door de majesteit des Vaders, zo ook wij in nieuwheid des levens zouden wandelen.” Romeinen 6:3-4.

Deze “dood” die Paulus noemt is een dood van mijn oude leven, waarbij ik ervoor kies om te stoppen met leven in overeenkomst met mijn zondige menselijke natuur en neigingen. Ik kan dan beginnen om te wandelen in “nieuwheid des levens” door Gods geboden te gehoorzamen.

De doop bevrijdt ons niet van verzoekingen, maar we kunnen – zoals de schrijver van de Hebreeënbrief zegt – overwinnen in de verzoekingen zoals Jezus dat deed: “Want wij hebben geen hogepriester, die niet kan medevoelen met onze zwakheden, maar een, die in alle dingen op gelijke wijze (als wij) is verzocht geweest, doch zonder te zondigen. Laten wij daarom met vrijmoedigheid toegaan tot de troon der genade, opdat wij barmhartigheid ontvangen en genade vinden om hulp te verkrijgen te gelegener tijd.” Hebreeën 4:15-16.

We kunnen de rest van ons leven de wil van God najagen, zoals Jezus deed: “Daarom zegt Hij bij zijn komst in de wereld: Slachtoffer en offergave hebt Gij niet gewild, maar Gij hebt Mij een lichaam bereid … Toen zeide Ik: zie, hier ben Ik – in de boekrol staat van Mij geschreven – om uw wil, o God, te doen.” Hebreeën 10:5-7.

Met deze harte-instelling zal God het Woord voor ons openen, zodat we de weg van Zijn geboden kunnen bewandelen. Dit nieuwe leven zal tot gevolg hebben dat we de zegen van God zullen oogsten in plaats van de consequenties van de zonde.