Waarom bitterheid alleen maar problemen geeft

Vergeving: het voorbeeld van Jozef

“Toen de broers van Jozef zagen, dat hun vader dood was, zeiden ze: Als Jozef ons haat zal hij ons zeker al het kwaad dat we hem hebben aangedaan, vergelden. Daarom lieten zij tegen Jozef zeggen: Uw vader heeft vóór zijn dood deze opdracht gegeven: dit moeten jullie tegen Jozef zeggen: och, vergeef toch de overtreding van uw broers en hun zonde, want zij hebben u kwaad gedaan. Maar nu, vergeef toch de overtreding van de dienaren van de God van uw vader. Jozef huilde toen zij zo tot hem spraken.” Genesis 50:15-17.

De broers waren bang dat Jozef hen alleen vergeven had omdat zijn vader dat gevraagd had. De ervaring leert, dat onrecht zoals Jozef van zijn broers ervaren had, bitterheid veroorzaakt. Jozef had nu macht om hen te straffen en de broers waren bang voor de straf. Om de kans op straf te verkleinen, kwamen ze naar hem toe, vielen voor hem neer en zeiden: “Zie, wij zullen u tot slaven zijn.” Genesis 50:18. Maar de broers hadden geen reden om bang te zijn. Jozef had zijn hart rein bewaard en kon daarom Gods hand zien in wat er gebeurde. Hij had hen van harte vergeven, en hier volgen de beroemde woorden: “Jullie weliswaar, jullie hebben kwaad tegen mij bedacht, maar God heeft dat ten goede gedacht, om te doen zoals het op deze dag is: een groot volk in leven te houden.” Genesis 50:20.

Dit is een van de meest aangrijpende verhalen die we in de Bijbel kunnen lezen. Jozef begreep dat vergeving en verzoening cruciale voorwaarden waren voor Jakobs nakomelingen om bij elkaar te kunnen blijven in de toekomst en behouden als één volk. Het is wonderlijk om te bedenken dat deze twaalf stammen hun oorsprong vinden in de verzoening van twaalf broers.

Overwin het kwade door het goede

Hetzelfde geldt voor Nelson Mandela in Zuid-Afrika. Hij werd 27 jaar gevangen gehouden op Robbeneiland. Zo’n ervaring zou normaal gesproken een bittere wortel hebben veroorzaakt. Maar in verband met zijn vrijlating uit de gevangenis zegt hij: “Toen ik de deur uitliep naar de poort die naar mijn vrijheid leidde, wist ik dat als ik de bitterheid en haat die ik had niet daar achter zou laten, ik voor altijd in de gevangenis zou zitten.” Hij begreep dat de toekomstige samenleving in het land niet op een bittere wortel kon worden gebouwd, maar alleen op vergeving en verzoening.

“Wordt niet overwonnen door het kwade, maar overwin het kwade door het goede,” schrijft Paulus in Romeinen 12:21. Als je bitter wordt in de omstandigheden van het leven, ben je overwonnen door het kwade. Daarmee kan je het kwade niet overwinnen.

“Jaag de vrede na met allen, en de heiliging, zonder welke niemand de Here zal zien. Zie er op toe dat niemand achteropraakt in de genade van God, en dat er geen enkele wortel van bitterheid opschiet en onrust veroorzaakt zodat daardoor velen bezoedeld worden.” Hebreeën 12:14-15. Een bittere wortel kan alleen opgroeien in een onrein hart. Het is heel besmettelijk en veroorzaakt alleen maar schade. Een rein hart sluit de bitterheid buiten.

Het kruis brengt eenheid

“God was het namelijk Die in Christus de wereld met zichzelf verzoende, en aan hen hun overtredingen niet toekende; en Hij heeft het woord van de verzoening in ons gelegd.” 2 Korintiërs 5:19. Door de dood van Jezus is de wereld met God verzoend. Deze vrede, als resultaat van de verzoening, kan elke ziel die tot Christus komt ervaren. Maar om deze vrede en verzoening te bewaren, moet de neiging in ons vlees om bezig te zijn met wat anderen fout doen, aan het kruis gebracht worden, want alleen daar kan vijandschap gedood worden. (Efeziërs 2:14-16.)

Vijandschap en bitterheid maken scheiding tussen mensen, terwijl het kruis juist verenigt. Als je roddelt of je naaste beschuldigt, is je tong een werktuig geworden van de vijandschap in je vlees.

“Want ook wij waren voorheen … onverstandig en dwalend, hatelijk en elkaar hatend.” Titus 3:3.

Vijandschap kweekt vijandschap. Stel je voor dat je uit deze vicieuze cirkel komt, voor eens en altijd! Daarom moeten wij als christenen “niemand belasteren, niet strijdlustig zijn maar welwillend, en alle zachtmoedigheid bewijzen aan alle mensen.” Titus 3:2. “Zoals Christus u vergeven heeft, zo moet ook u doen”. Kolossenzen 3:13.

We zien dat vergeving en verzoening essentieel en fundamenteel zijn in de christelijke boodschap en een voorwaarde zijn om te bouwen aan onderlinge eenheid en gemeenschapszin.