Tien lessen die ik van kanker heb geleerd

De maanden hieraan vooraf verliepen de dingen uitstekend. Ik was net klaar met mijn Master's Degree een paar maanden daarvoor, en kreeg daardoor een betere baan bij het ziekenhuis waar ik werkte en ik verdiende meer. Mijn vrouw en ik hadden juist ons achtste kind gekregen, een heel schattig klein jongetje. In de gemeente was ik actief zoveel als ik maar kon. Al met al was het een druk, maar gelukkig leven, er was niets wat ik anders  gewild zou hebben.

Toen, in maart 2007, kreeg ik wat klachten, zoals problemen met slikken en de hik. Dat was allemaal wel vreemd, maar in de drukte waarin ik leefde (altijd rennen en vliegen), had ik nauwelijks tijd om hierover na te denken. Maar de klachten werden erger: een week lang at ik helemaal niets, maar ik voelde me alsof ik een uitgebreid kerstdiner had gegeten. Er was absoluut iets niet in orde. Ik maakte een afspraak met mijn huisarts, en al snel kreeg ik de diagnose van slokdarmkanker in stadium 3.

Het bleek dat deze vreemde, vreselijke ziekte mij veel had te leren.

Controle? Een illusie

De eerste les had te maken met controle. Het werd opeens heel duidelijk dat het een totale illusie is dat we controle over ons leven hebben. Dat hebben we niet. In een minuut werd mijn leven op z’n kop gezet op een shockerende manier.  Kanker kwam in mijn familie niet voor, en was altijd iets dat anderen kregen — ik niet. Het was alsof mijn leven een koers naar links was gegaan en dat God nu, met één handomdraai, de koers totaal veranderde naar rechts. Het was een ommekeer van 180 graden, en het was Gods wil.

Hoe lang bestaat een “damp”?

En dan was er de dood zelf. Dat was de tweede les. We zijn werkelijk heel zwak, zelfs als we op ons sterkst zijn, en er staat in Jac. 4:14 dat ons leven als een damp is. Ja, na de eerste diagnose voelde ik me alsof ik zweefde tussen hemel en aarde; ik was nog in het land der levenden, maar ik hoorde er niet meer bij, want de dood was dicht genaderd. Ik heb geleerd dat het leven kort is, erg kort, en elke dag moet worden gebruikt voor de Heer.

“Niet veel”: een ontnuchterende gedachte

De derde les was behoorlijk schokkend. Als je voelt dat je op de rand van de eeuwigheid bent, komt je leven in de kleinste details bij je terug. Het werd heel duidelijk dat voor God alleen het leven in Christus telde, zover als ik gekomen was tot op dat moment. Het deed er niet toe wat anderen van me dachten of wat ik gedaan had, hoeveel geld ik had verdiend, of zelfs al het goede dat ik gedaan had. Hij wilde maar één ding en niets anders: het leven van Christus in mij, te zijn als Jezus, om Zijn deugden te hebben. Toen moest ik me afvragen: hoeveel had ik tot dan toe bereikt, en ik kwam tot de slotsom: niet veel. Dit was een zeer goed en ontnuchterend inzicht en een echte wake-up call voor mij.

Alleen door gebed

Een week later waren de zwaarste en urgentste operaties om de kanker te verwijderen achter de rug. Het bleek dat ik een tumor ter grootte van een citroen in mijn bovenbuik had. Terwijl ik in een ziekenhuisbed lag, werd me verteld dat ik nog zo’n tien tot vijftien procent kans had om nog vijf jaar te blijven leven — dan moest ik wel akkoord gaan met de zwaarste chemokuren en bestralingsbehandelingen die er waren. Het werd plotseling duidelijk voor mij dat als ik het zou halen, dat dit alleen zou gaan door gebed. Dat was mijn vierde les: de kracht van het gebed. Onderschat nooit de kracht van het gebed. Het kan wonderen doen.

Het leven draait niet om mij

Het werd ook duidelijk voor me dat ik deze behandelingen moest ondergaan, ongeacht hoe moeilijk of hard. Terwijl ik daar lag, besefte ik dat, met een vrouw en acht kinderen, dit niet alleen om mij ging. Ja, ik, die bijna mijn hele leven nooit ziek ben geweest, zou deze behandelingen moeten doorstaan, die me tot de poorten van de dood zouden brengen en weer terug, en dat was echt niet voor mijzelf, maar voor de anderen. Het leven draait niet om mij. Dat was mijn vijfde les.

Ik ben zeer geliefd

De zesde les ging over hoeveel ik geliefd was door mijn familie en de gemeenteleden. Vaak dragen we zorg voor elkaar, maar we zijn er niet zo goed in dit ook uit te drukken. In ieder geval, in mijn situatie waren er veel mensen die toonden dat ze van me hielden, zowel in woord als in daad. Ik kreeg veel hartverwarmende kaarten, e-mails en opbouwende woorden, en velen hielpen ons gezin op een praktische manier. Het was verbazingwekkend dat naarmate mijn behandeling vorderde en ik steeds zwakker werd, christenen gegrond in Gods woord precies het woord van God spraken dat ik nodig had, en dit hield me op de been. Hoe ze wisten wat ik nodig had, weet ik niet. Vaak was het gewoon een opmerking in een kort gesprek, en precies de juiste aanmoediging. Waarschijnlijk waren ze zich niet bewust van het effect dat ze hadden, maar het was enorm.

Als God je tot de orde wil roepen, kan Hij dat

Toen moest ik leren mij aan Gods wil te onderwerpen, dat was les nummer zeven. Het kwam mij voor dat God me op mijn 46ste in dat ziekenhuisbed wilde hebben, dus zou ik daar blijven zo lang als God dat wilde. Elke dag verwijderden ze een slangetje (ik lag aan acht slangetjes na mijn operatie), één voor één, tot ik ervan bevrijd was. Met betrekking tot mijn situatie had ik  kunnen razen en tieren zoveel ik wilde, maar God zou zijn weg met mij gaan. Het was een veel betere keuze om mij over te geven aan Gods plan met mijn leven. Dus alhoewel het niet bepaald prettig was om in dat ziekenhuisbed te liggen, kon ik daar gelukkig zijn en als God me daar weg wilde hebben, dan zou ik gaan, en niet eerder.

Een onderdeel van deze zevende les was dit: als God je tot de orde wil roepen, kan hij dat doen. Ik was altijd een type A-persoonlijkheid: gedreven, doelgericht en energiek, misschien wel te veel. Als God wil dat je tijd neemt voor bezinning, kan hij je ziek maken. En dus had ik veel tijd om na te denken, heel veel tijd.

“Het beste”—niet altijd voor de hand liggend

Toen kwam les acht: dat alle dingen samenwerken voor het beste (Eng. vert.), zoals Paulus zegt in Rom. 8:28. Voordat ik kanker kreeg, zou ik waarschijnlijk gezegd hebben dat het beste voor mij zou zijn geweest om meer geld te verdienen, of meer tijd voor mijn gezin te hebben, of meer slaap (erg zeldzaam als je veel kleine kinderen hebt). Kanker krijgen stond niet hoog op mijn lijstje van wat ik dacht dat “het beste” voor mij zou zijn. Maar God, in Zijn oneindige wijsheid, wist dat het beste voor mij was om deze vreselijke ziekte te krijgen. Het ontnuchterde me over waar het leven eigenlijk om gaat en het werkte samenbindend voor mijn gezin en de gemeente, dus het was voor het beste.

Beproevingen? Een kwestie van perspectief

Les negen ging over de vele beproevingen die we tegenkomen. Ja, misschien hebben we zulke verschrikkelijke beproevingen als een lekke band onderweg naar je werk, of het regent tijdens een weekendje kamperen, of het drinken gaat over de eettafel. Dat lijken grote beproevingen op zo’n moment, maar feitelijk stelt het niets voor als je het afzet tegen je hele leven. Als je in een ziekenhuisbed vecht voor je leven dan is dat een beproeving. Als je moet overgeven vanwege vergiftiging (oftewel als je net een chemo infuus hebt gehad), dat is een beproeving. Les nummer negen kan worden samengevat in één woord: perspectief.

Leven

Les nummer tien is heel eenvoudig: het is fijn om te leven, of de auto nu stuk is of het dak lekt, of als er helemaal geen dak is, omdat het weggewaaid is in een orkaan. Ik ben gewoon dankbaar dat ik leef. Dat is alles wat ik nodig heb om een goede dag te hebben.

Door de situaties in het leven heeft God ons veel te leren, en er staat dat de verdrukking onze oren opent (Job 36:15). Mijn oren werden geopend in deze crisissituatie. Ze waren wijd open en, hoewel het een moeilijke ervaring was, ben ik eeuwig dankbaar voor alle lessen die ik geleerd heb.