“Het is mijn schuld niet!”

Wie z’n schuld is het eigenlijk? Iemand anders de schuld geven is voor veel mensen haast net zo natuurlijk als ademhalen. En wat er ook gebeurt, ik moet zorgen dat mijn goede naam bewaard blijft.

Ik zit aan mijn bureau na te denken over wat ik onlangs in een christelijke conferentie heb gehoord. In 1 Korintiërs 11:31 staat: “Indien wij onszelf beoordeelden, zouden wij niet onder het oordeel komen.”

Het is een natuurlijke reactie van alle mensen om in elke situatie anderen te oordelen of de schuld te geven. Dat kunnen we goed zien aan de reactie van Adam, toen God vroeg wat hij had gedaan. Niet alleen gaf hij Eva de schuld, omdat zij hem de vrucht had gegeven; indirect legde hij zelfs de schuld bij God. (“De vrouw die Gij aan mijn zijde gesteld hebt…” Gen. 3:12).

Mijn “goede” reputatie

Als ik terugkijk, kan ik me wild schamen bij de gedachte aan al die keren dat ik hetzelfde gedaan heb. In feite heb ik er in mijn leven veel te veel tijd aan besteed mijzelf van alle schuld vrij te pleiten en die zoveel mogelijk op anderen te schuiven. Het lijkt wel of het me automatisch ontsnapt. De woorden schijnen me onwillekeurig te ontglippen: “Het was mijn schuld niet! Daarvoor was zij eigenlijk verantwoordelijk.… Het is gewoon de waarheid, ik was er vanaf het begin al tegen …”

Waarom ben ik zo? Ik merk dat ik er nooit toe ben verzocht om mijn betrokkenheid te ontkennen als iets goed afloopt. Wat hoop ik te winnen met het ontkennen van verantwoordelijkheid als het niet zo best gaat? Er is maar één antwoord. Het vlees waarmee ik als mens geboren ben, is zo trots! Dat kan het niet verdragen fouten te maken voor het oog van andere mensen. Dus telkens als mijn goede naam bedreigd schijnt te worden, komen er begeerten in mijn vlees op, die mij in verzoeking brengen om te liegen, anderen verraderlijk te behandelen en te beschuldigen.

Mijzelf oordelen en erkennen

Wat is de oplossing? Mijzelf oordelen? Het klinkt misschien negatief. Maar als ik zo ben dat ik nooit mijn ongelijk kan toegeven of kan vinden dat ik iets beter had kunnen doen, dan kan het echt moeilijk zijn voor de mensen om mij heen. Zo wil ik niet zijn! Maar wil ik veranderen, dan moet ik er iets aan doen! Het komt niet vanzelf.

Als ik nu mijn fouten en gebreken erken, wat dan? Als ik die neiging in mij om de fout bij de anderen te zoeken verloochen, zal ik meer gaan zien van de zonde die in mijn eigen vlees woont. Alle onrust die ik in elke situatie voel, komt altijd van mijn eigen begeerten en nooit door iets wat anderen doen. Ik heb mijn handen vol aan mijn eigen natuur zonder wie dan ook de schuld te hoeven geven!

Niet alleen zal dit mij aardiger en vriendelijker maken tegen de mensen om mij heen; God ziet het ook. Ik weet dat Hij “een ieder vergelden zal naar zijn werken: hun die, in het goeddoen volhardende, heerlijkheid, eer en onvergankelijkheid zoeken, het eeuwige leven …” Romeinen 2:6-7.