Eenzaamheid overwinnen

Op een dag, een aantal jaren geleden, veranderde plotseling mijn hele wereld. Mijn echtgenoot stierf onverwachts en mijn leven werd op slag helemaal anders.

De eerste schok was enorm en ik was een tijd lang verdoofd en steunde op de hulp en gebeden van familie en vrienden.

De daarop volgende maanden werd mijn situatie duidelijker en kreeg ik te maken met een nieuwe realiteit, waaronder het leren om alleen te zijn. Het besef drong tot me door dat ik voor het eerst in 44 jaar niet meer deel was van een “stel”.  Er was niemand meer die thuis op me wachtte, niemand om mee te praten, geen plannen voor ons volgende uitje samen. Ik vond dat ik eenzaam was.

Ook thuis moest ik me aanpassen. Het eerste jaar vermeed ik het om in onze slaapkamer te slapen. Eten maken voor één persoon was bijzonder moeilijk. De eenzaamheid sloeg in golven van paniek door mijn borst, soms kwam dat door het bijwonen van een bruiloft, een golf van herinneringen van hoe het vroeger was, of andere vergelijkbare dingen. Deze gedachten waren een plaag voor mij en ik haatte ze. Ik moest er controle over krijgen, maar hoe?

Wat zegt de Bijbel over eenzaamheid?

Koning David heeft ook ervaren dat hij zich erg eenzaam en verlaten voelde. Maar hij was niet alleen een strijder op het slagveld; hij streed ook voor zijn geloof! In zijn nood en wanhoop riep hij tot God en ontving kracht en hoop om door te gaan!

“Wend U tot mij en wees mij genadig,
want eenzaam ben ik en ellendig.
De benauwdheden mijns harten hebben zich uitgebreid,
voer mij uit mijn angsten.
Zie op mijn ellende en mijn moeite,
en vergeef al mijn zonden.
Zie, hoe talrijk zijn mijn vijanden,
en met welk een boosaardige haat haten zij mij.
Bewaar toch mijn ziel en red mij;
laat mij niet beschaamd worden, want bij U schuil ik.
Vroomheid en oprechtheid mogen mij behoeden, want U verwacht ik.”
Psalm 25:16-21

In plaats van God te beschuldigen of zichzelf af te vragen, “waarom ik?,” kwam David dichter bij zijn Schepper op de meest eenzame momenten. Ik moet ook hoog nodig de geloofsstrijd opnemen om dezelfde kracht en hulp te krijgen die David uit deze neerslachtige put trok.

Alleen versus eenzaam

Alleen zijn en eenzaam zijn is niet hetzelfde. Ik kan alleen zijn en gelukkig door het leven gaan; en ik kan eenzaam zijn al ben ik tussen een groep mensen. Ik besefte dat ik me eenzaam voelde omdat jaloersheid, bitterheid en zelfmedelijden mij plaagden met gedachten zoals, “Iedereen is met iemand. Ik ben de enige die alleen is.” Eenzaamheid is een gemoedstoestand waarin ik me van andere mensen afgescheiden voel. Maar als het een gemoedstoestand is, dan weet ik dat ik zulke gedachten kan weerstaan en ze de toegang tot mijn hart en leven kan ontzeggen. Dus deed ik wat stond geschreven in 2 Korinthe 10:5, en bracht “elk bedenksel als krijgsgevangene onder de gehoorzaamheid aan Christus!”

Andere verzen, zoals “Weest in geen ding bezorgd” (Filippenzen 4:6) hadden mij in het verleden geholpen om mijn gedachten een andere richting te geven, dus hield ik vast aan een vers van dankbaarheid, “Dankt onder alles, want dat is de wil Gods in Christus Jezus ten opzichte van u.” (1 Thessalonicenzen 5:18). Om dankbaar te zijn moet ik mij overgeven, accepteren dat God de leiding heeft, niet ik. “Alles” betekent: als ik mij buitengesloten voel, als ik zelfmedelijden voel, als ik me op een of andere manier benadeeld voel – het maakt niet uit in wat voor omstandigheid! Dan kan ik oprecht zeggen, “bedankt, Jezus” voor deze situatie, want dat is Gods wil met mij! Dat is wat ik wil – Gods wil doen, zolang ik leef! Het is een strijd!

Dankbaarheid is het beste wapen

Soms moet een eenvoudig “dank je wel” iets meer vorm krijgen. “Vader, vandaag ben ik verdrietig omdat dit onze trouwdag zou zijn.” Dan bedank ik Hem bewust voor de vele jaren die we samen hebben gehad. Of “Vader, ik voel zelfmedelijden, omdat anderen te druk zijn om zich om mij te bekommeren.” Dan volgt daarna: “Jezus, bedankt voor alle goede vrienden die U mij heeft gegeven.” Dan benoem ik die, bid voor hen en vraag God om hen juist te zegenen en te helpen daar waar ze hulp nodig hebben. Ik heb keer op keer ervaren dat, als ik bewust de strijd opneem om dankbaar te zijn en de negatieve gedachten verwerp, het verdriet en de eenzaamheid uiteindelijk moeten vluchten, en dan blijf ik achter met dankbaarheid voor de tijd die we hadden.

Ik herinner mezelf eraan dat een dankbaar persoon niet op hetzelfde moment kan zwelgen in zelfmedelijden!

De tijd verstrijkt en soms zijn het de eenvoudigste beelden, zoals het zien van een oud en grijs stelletje, hand in hand in de supermarkt, die gevoelens doen opkomen. Het herinnert mij aan mijn verlies, dat ik nu alleen ben en dat er voor mij geen jaren van hand-in-hand wandelen bij zonsondergang met mijn geliefde meer zijn.

Soms dreigen deze momenten mij te overweldigen. Dan herinner ik mezelf eraan dat een dankbaar persoon niet op hetzelfde moment kan zwelgen in zelfmedelijden! En ik ben dankbaar dat dit wapen – “dankt onder alles”- mij nog elke dag van groot nut is!