Behouden door genade of door werken?

“Want door genade zijt gij behouden, door het geloof, en dat niet uit uzelf: het is een gave van God; niet uit werken, opdat niemand roeme.” Efeziërs 2:8-9.

Genade tot vergeving

We kunnen dit goed zien in het geval van de rover die tegelijk met Jezus aan het kruis stierf. Hij bekeerde zich tot Jezus, waarop Jezus hem aannam en zei: “Heden zult gij met Mij in het paradijs zijn.” Lucas 23:43. Zijn zonden werden vergeven en hij kon met Jezus naar het paradijs. Hij ontving door genade vergeving van zonden, al kon hij zich op geen enkel werk beroemen.

Maar behouden worden is meer dan vergeving van zonden krijgen. Paulus schrijft in Romeinen 5:10 dat wij, nadat wij met God verzoend zijn door de dood van zijn Zoon, veel meer behouden worden door zijn leven (zoals het wordt weergegeven in de Engelse Bijbel, zie ook de HSV). Wat wil dat zeggen: verlost worden door zijn leven?

Genade betekent kracht om Gods wil te doen

Nadat wij vergeving van zonden hebben ontvangen en tot geloof in Jezus zijn gekomen, zijn wij in staat zijn Geest te ontvangen. Dat betekent dat wij de kracht (genade) hebben ontvangen om Gods wil uit te voeren zoals Jezus dat heeft gedaan. Maar dan moeten wij onze eigen wil verloochenen, die eenstemmig is met het vlees. Als wij dat doen, verliezen wij ons leven naar het vlees, maar winnen een nieuw leven naar de Geest. Hierover spreekt Jezus in Lucas 9:23-24:

“Hij zeide tot allen: Indien iemand achter Mij wil komen, die verloochene zichzelf en neme dagelijks zijn kruis op en volge Mij. Want ieder die zijn leven zal willen behouden, die zal het verliezen; maar ieder die zijn leven verloren heeft om mijnentwil, die zal het behouden.”

Op deze wijze vindt er een geweldige herschepping plaats. Onze arrogantie wordt vervangen door nederigheid, onze hardheid door barmhartigheid, ons ongeduld door geduld, enzovoort. Onze eigen werken worden vervangen door Gods werken. Dit is veel meer dan alleen maar vergeving van zonden krijgen. Zo zien we dat wij door de wil van God te doen deel kunnen krijgen aan dit ‘veel meer behouden worden’.

De verlossing van onze ziel

Als wij vergeving van zonden hebben ontvangen, is onze geest behouden. Dat is het startpunt van ons geloof. Maar Petrus schrijft over het einddoel van ons geloof: de ‘zaligheid’ ofwel het behoud, de verlossing van onze ziel. Naar deze verlossing hebben de profeten gezocht, die profeteerden over de voor ons bestemde genade. Genade die het voor ons mogelijk zou maken om deel te krijgen aan het lijden van Christus en aan de heerlijkheid die daarop volgt; een nieuw en hemels leven! 1 Petrus 1:9-11. Dit is het lijden dat Jezus ervoer toen Hij zichzelf verloochende en dagelijks zijn kruis opnam. En als wij zijn Geest hebben ontvangen, hebben wij ook de genade over ons om Hem te volgen in hetzelfde lijden om tot dezelfde heerlijkheid te komen.

Onze menselijke wil ligt in onze ziel, en is de bron van alle onvrede en alle conflicten. Onze ziel wordt verlost wanneer wij Jezus volgen en ons leven (onze eigen wil) verliezen zodat wij deel kunnen krijgen aan een nieuw en hemels leven, dat in harmonie is met Gods goede, volmaakte wil, in staat om zijn werken uit te voeren.

Genade vereist actieve deelname

Zo zien we dat ook dit ‘veel meer behouden worden’ betekent dat wij behouden worden door genade, maar het is een genade die actieve deelname vereist. Hoewel gelovige mensen die de Geest hebben ontvangen wat betreft uiterlijk dienstbetoon erg actief kunnen zijn, horen we hen wat betreft de zonde overwinnen en een heel nieuw leven leiden vaak zeggen: ‘Wij kunnen niets doen’, met de valse troost dat ze behouden zijn door genade en niet door werken. Maar Jezus zegt: “… want zonder Mij kunt gij niets doen.” Johannes 15:5.

Als wij Jezus’ Geest hebben ontvangen zijn wij in staat Hem te volgen. Als dit is wat wij willen, kunnen wij onszelf verloochenen, dagelijks ons kruis opnemen en Gods wil doen. Op deze manier kunnen wij de heerlijkheid van onze Here Jezus Christus verkrijgen. 2 Thess. 2:14.

Dan hebben wij Gods genade niet vergeefs ontvangen. 2 Korintiërs 6:1-2.