Vader

Het is gauw weer Vaderdag, vertelde een van de kinderen enthousiast. Ze waren op school met een Vaderdagcadeautje bezig. Ik vind het vaak overweldigend om de liefde van mijn kinderen naar mij toe te merken.

Ik wil heel graag een goede vader zijn, maar voel ook vaak dat ik tekort schiet. Dat houdt me bezig. Wat is een vader eigenlijk en wat hoort een vader te zijn? Waar denkt iemand aan bij het woord vader, welk beeld roept dat op? En hoe kan ik een goede vader zijn?

Allerlei vaders

Natuurlijk heeft het beeld dat je van een vader hebt veel te maken met wat voor een vader je zelf hebt (gehad). En dat kan dus enorm (!) verschillend zijn en in allerlei gradaties: van een vader die weinig oog voor je heeft en je het gevoel geeft dat je teveel bent tot een goede, liefdevolle, rechtvaardige vader die alleen het allerbeste met je voor heeft. Voor zo’n vader is het niet moeilijk respect te hebben. Die neemt het voor je op en zal jou met barmhartigheid en geduld verdragen en terechtwijzen. Zo’n vader kent zijn eigen tekortkomingen en kan als dat nodig is ook op iets terug komen. Mijn eigen vader valt in die tweede categorie. Ik zal God eeuwig danken dat ik zo’n vader mocht hebben.

Helaas kan het dus ook heel anders zijn. De meeste vaders zullen naar beste weten met hun kinderen omgaan. Maar ze hebben (natuurlijk) hun beperkingen en menselijke neigingen en als ze daar niet goed mee om weten te gaan kunnen ze op verschillende manieren schade aan hun kinderen toebrengen.

Huichelen

Het ergst is huichelen. Kinderen hoeven niet direct schade te lijden als hun vader tekort schiet. Als een vader eerlijk is en hulp kan  aannemen, dan kan er veel worden gered.

Maar er zijn ook vaders die een slecht voorbeeld zijn, ja sommigen mishandelen zelfs hun kinderen. En – in plaats van hulp te zoeken voor hun eigen zwakheden – moet voor de mensen om hun heen het plaatje blijven kloppen. Hun kinderen moeten ook aan dat plaatje voldoen en daarom eisen zulke vaders van hun kinderen onredelijke en onzinnige dingen. Als zo’n vader dan ook nog christelijke taal in de mond neemt  en Bijbelteksten citeert, kan ik me voorstellen dat er kortsluiting ontstaat in de hoofden van hun kinderen. Die weten dat het niet klopt, de natuurlijke loyaliteit voor hun vader en het vertrouwen in hun vader maken plaats voor vertwijfeling en verachting. Wat moet zo’n kind denken wanneer iemand het wil laten geloven dat God zijn Vader wil zijn? Welk Godsbeeld kan zo’n kind hebben?

Het geheim om een goede vader te worden

Wil ik een door en door goede vader zijn voor mijn kinderen, dan ligt het geheim in de eerste plaats hierin dat ik zelf God leer kennen zoals Hij is als mijn hemelse Vader. Zo liefdevol, goed, rechtvaardig, wijs en betrouwbaar. Door met Hem om te gaan leer ik Hem zo kennen. Dan zie ik mijzelf als een kind aan zijn sterke en goede hand, en dat geeft een enorme gerustheid en vertrouwen. Als ik zelf die zorgzaamheid heb ervaren, en ik blijf met Hem omgaan, dan ga ik als vader als vanzelf voor mijn kinderen die eigenschappen overnemen die ik heb leren kennen van mijn hemelse Vader.

Dan moet ik dus eerst zelf als het ware weer als een kind worden, me als een klein kind aan Hem toevertrouwen. Zijn liefdevolle vermaning en terechtwijzing niet aan de kant schuiven, niet eigenwijs zijn, maar luisteren en eerlijk zijn en Hem op zijn woord nemen. Hij kijkt niet verwijtend op zijn kinderen neer, maar geeft hulp om te groeien. Hij werkt doelgericht met zijn kinderen en kijkt verder dan ‘het kind’ (ik) op dat moment zelf kan zien, is oplettend, maar geeft mij tijd en ruimte en Hij respecteert mijn vrije wil.

Soms is Hij ook streng om mij op mijn plek te zetten, zodat het met mij niet de verkeerde kant op gaat. Ik kan me voor Hem openen en alles wat mij bezighoudt tegen Hem zeggen. Bij Hem kan ik zijn wie ik ben. Ik hoef me voor Hem niet beter of anders voor te doen. Ik lees in de Bijbel hoe graag Hij wil dat het goed met mij gaat. En ik lees daar ook dat Hij in staat is om er daadwerkelijk voor te zorgen dat het goed met mij gaat! Als ik maar zijn goede Vaderhand vasthoud, juist als ik het leven en de omstandigheden zelf niet kan overzien, net zoals een klein kind op z’n vader vertrouwt. Dan gaat het goed. En als ik zijn handelwijze met mij niet begrijp, kan ik veel leren van hoe Jezus in vertrouwen met zijn hemelse Vader omging.

Het zal heel verschillend zijn wat voor vader je zelf hebt gehad. Maar voor ieder van ons geldt, of je nu een goede of slechte vader hebt gehad, dat God voor ons een Vader wil zijn. En van Hem kunnen wij als vaders voor onze kinderen heel veel leren. Het beeld dat je als kind van een vader hebt gekregen, kan Hij waar nodig repareren. Van Hem kunnen wij leren goede vaders te zijn.