Heiligmaking: Wat is het en hoe kan ik hier deel aan krijgen?

Een radicale verandering

De Schriften maken duidelijk dat heiligmaking essentieel is voor de groei en ontwikkeling van een christen op het pad des levens. Het lijdt geen twijfel dat God wil dat wij hier deel aan krijgen, zoals we lezen in 2 Tess. 2:13-14: “…dat God u als eerstelingen zich verkoren heeft tot behoudenis, in heiliging door de Geest en geloof in de waarheid. Daartoe heeft Hij u ook door ons evangelie geroepen tot het verkrijgen van de heerlijkheid van onze Here Jezus Christus”. Het moet ook een goede reden zijn om deel te krijgen aan de heiligmaking als we de ernstige woorden lezen in Hebreeën 12:14: “Jaagt naar vrede met allen en naar de heiliging, zonder welke niemand de Here zal zien”.

Er moet iets radicaals gebeuren, zodat we veranderen van hoe we van nature zijn, in mensen die heilig zijn, zoals Hij heilig is.

Maar wat is heiligmaking precies?

Het woord geeft aan dat wij heilig zullen worden, en dat zal zeker niet na een nacht slapen zo zijn. Er moet iets radicaals veranderen, zodat wij als natuurlijke mensen heilig kunnen worden, zoals Hij heilig is (1 Pet. 1:15-16). Een radicale verandering is noodzakelijk, en dat is een levenslang proces. Dit proces heet heiligmaking.

Overwinning over bewuste zonde

Een christenleven begint met verzoening. Als wij werkelijk spijt hebben van onze vroegere zonden, vergeeft God ons om Jezus’ wil. Dit is een fantastische ervaring, maar we komen er snel achter dat wij nog steeds verzocht worden tot zonde en dat wij moeten strijden om hier overwinning over te krijgen. Met de kracht van de Heilige Geest en door trouw in deze strijd kunnen we werkelijk komen tot een leven met overwinning over alle bewuste zonde, d.w.z. over de gedachten, instellingen en daden waarvan we weten dat ze slecht zijn in het uur der verzoeking.

We lezen in Romeinen 6:22: “Maar thans, vrijgemaakt van de zonde en in de dienst van God gekomen, hebt gij tot vrucht uw heiliging en als einde het eeuwige leven”. Wij zijn vrij om te stoppen met zondigen!

Overwinning over onbewuste zonde

Maar als wij ons geven om God te dienen, ontdekken wij iets anders! Zelfs als wij vrijgemaakt zijn van de zonde – vrij van bewust zondigen – hebben we nog steeds zonde in ons vlees, zoals apostel Johannes heel duidelijk laat zien. “Indien wij zeggen, dat wij geen zonde hebben, misleiden wij onszelf en de waarheid is in ons niet”. 1 Joh. 1:8. Ons vlees, onze menselijke natuur is vol van begeerte om te zondigen, en wij zijn onwetend hierin tot wij zien dat we verzocht worden, of totdat Gods Heilige Geest licht hierop werpt. Dit is duidelijk een verschil tussen bewuste en gedane zonde en “zonde hebben in het vlees”.

Vruchten ontstaan uit zaden. Als we “heiligmaking als vrucht” willen hebben, moet het zaad dat ons leven is – onze eigen wil – gezaaid worden, en dit moet sterven. “…indien de graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft zij op zichzelf; maar indien zij sterft, brengt zij veel vrucht voort”. Joh. 12:24. De apostel Paulus verklaart duidelijk in Galaten 2:20: “Ik leef niet langer zelf, maar Christus leeft in mij. En voor zover ik nu (nog) in het vlees leef, leef ik door het geloof in de Zoon van God, die mij heeft liefgehad en Zich voor mij heeft overgegeven”. Haat ik mijn eigen ‘ik’ in mijn vlees, mijn eigen wil? Als ik dit doe, kunnen wij gewillig worden om in de dood te zaaien, zodat er nieuw leven kan groeien.

Kort gezegd heeft overwinning over de zonde te maken met overwinnen van de zondige lusten in ons vlees, die ons geopenbaard worden in het uur der verzoeking. Maar de heiligmaking van een discipel houdt daar niet op. Heiligmaking gaat verder met het opruimen van zonde die voor ons zichtbaar wordt nadat wij iets slechts hebben gezegd of gedaan – dit is zonde die ons zo licht in de weg staat, zelfs als wij de beste intenties hebben, of een goede daad hebben verricht. Deze zonde moet ook in de dood gebracht worden (veroordeeld en afgewezen door mijn bewuste denken), zodat heiligmaking als vrucht kan groeien.

Zonde die “meevolgt”

Er staat geschreven in Psalm 119:105: “Uw woord is een lamp voor mijn voet en een licht op mijn pad”. In het licht van Gods woord, en door de aansporing van de Heilige Geest, kunnen wij de zonde in onze natuur zien, die “meevolgt” bij het goede wat wij wensen te doen. Een harde toon, meedogenloze woorden, of een ondoordacht commentaar rolt uit onze mond, juist wanneer wij vriendelijkheid willen tonen of iemand in nood helpen. Wij deden wat we haatten, maar we kregen het niet te zien tot het te laat was. Dit zijn de daden waaraan Paulus refereert in Romeinen 8:13, de “werkingen des lichaams”. “Maar indien wij in het licht wandelen, gelijk Hij in het licht is, hebben wij gemeenschap met elkander; en het bleod van Jezus zijn Zoon, reinigt ons van alle zonde”. 1 Joh. 1:7.

Door te wandelen in het licht (door in te stemmen met het oordeel van God over onze zonde en gehoorzaam de zonde te doden die ons geopenbaard wordt), wordt de zonde stukje voor stukje weg gereinigd (Rom. 8:13). Dan kunnen de deugden van Christus, zijn leven en eigenschappen groeien, zodat wij steeds meer veranderen naar zijn beeld. Dit is een fantastische en realistische hoop voor alle christenen die verlangen naar verandering.

Een nieuwe natuur: de deugden van Christus

Onze menselijke natuur met al zijn ellendige tekortkomingen is alles behalve goddelijk! Maar de hoop van het evangelie is duidelijk: “Zijn goddelijke kracht immers heeft ons met alles, wat tot leven en godsvrucht strekt, begiftigd door de kennis van Hem, die ons geroepen heeft door zijn heerlijkheid en macht; door deze zijn wij met kostbare en zeer grote beloften begiftigd, opdat gij daardoor deel zoudt hebben aan de goddelijke natuur, ontkomen aan het verderf, dat door de begeerte in de wereld heerst”. 2 Pet. 1:3-4

God is overmatig geïnteresseerd om ons vooruit te helpen op deze weg van heiligmaking. Onze zaak is het te willen, ons verlangen hiervoor te erkennen, en daarna aan de slag te gaan in geloof en gehoorzaamheid aan Gods woord en de Heilige Geest, in geloof dat “Hij, die in u een goed werk is begonnen, dit ten einde toe zal voortzetten, tot de dag van Christus Jezus”. Fil. 1:6.